Demet_ve Alişan'a çıkmanın bedeli...

16 Ocak 2021 01:06

Medya Ombudsmanı Faruk Bildirici, televizyon programlarına katılan doktorlara uygulanan ücret tarifesini yazdı. 2000'li yıllarda başlayan uygulama Bildirici'ye göre herkesçe bilinen bir sır.

Türk Tabipleri Birliği tarafından yayımlanan Hekimlik Mesleği Etik Kuralları “doktorların mesleğini uygularken reklam yapmasını” yasaklıyor. İnsan sağlığının reklam aracı haline getirilmesini masaya yatıran Faruk Bildirici, Prof.Dr. Teoman Kadıoğlu’nun 6 bin lira ödemesi halinde Show TV'de Ebru Akel'in sunduğu “Kendine İyi Bak” programına çıkabileceği teklifi aldığını açıklamasının ardından başlayan tartışmalar sonucunda Tv'ye çıkmak için para ödeyen Doktorlardan istenen ücret tarifesini araştırdı.

Faruk Bildirici yazısında " Prof.Dr. Kadıoğlu, 6 bin lira ödemesi halinde Show TV'de Ebru Akel'in sunduğu “Kendine İyi Bak” programına çıkabileceği teklifi aldığını açıkladı. Bu açıklamaya ne Show TV’den ne de Ebru Akel’den bir yalanlama geldi. Daha sonra görüştüğüm tüm doktorlar da ekranlardaki sağlık programlarının paralı olduğunu, ücreti karşılığı yayınlara çıkıldığını doğruladılar.

Hatta bir doktor, çeşitli kanallardan programa çıkması için telefonla teklif aldığını vurgularken, “Televizyonlardaki tüm sağlık programları katılan hekimlerden para istemekte. Beni de aradılar, hatta Halk TV bile aradı. Bir hekim olarak meslek ahlakına aykırı bu programlara hiç katılmadım” dedi." diyerek belirtti.

Demet ve Alişan’da 15 dakika 14 bin lira

Faruk Bildirici'nin basın danışmanlığı yapan firmalardan aldığı bilgilere göre "Demet ve Alişan ile Sabah Sabah" programının 15 dakikası için ise 16 bin 100 lira , Kanal D’deki “Balçiçek’le sohbete geldik” programına 10 dakika çıkmanın karşılığı 14 bin 950 lira , TV NET’te “Sağlık Raporu” programına 10 dakika çıkmak için 4 bin 600 lira, FOX TV’de yayımlanan “Çağla Şikel ile Yeni Bir Gün” programına 15 dakika çıkmanın ücreti ise 28 bin 750 lira. 

Bildirici'nin İsmini vermek istemeyen bir doktorla yaptığı görüşme ise şöyle, “Bu programlarda Canan Karatay, Ümit Aktaş gibi reytingi olan birkaç isim dışında tümünden para alınıyor. Ben bir plastik cerrah olarak rekabette geri kalmamak için televizyon programlarına aylık bütçe ayırıyorum.

Her zaman biz ödemiyoruz bu ücreti. Bazen firmalar sponsorluk yapıyor. Örneğin ben plastik cerrah olarak medikal firmalardan malzeme alıyorum. Diyorlar ki, ‘aylık 200-300 bin liralık malzeme alırsan karşılığında iki Çağla Şikel programı promosyon! Program sorumluları da ‘Kanallar artık bu gelirlerin üzerinden dönüyor’ diyorlar. Parasız program yok artık.”

Etik Olmadığı Gibi Yasal da Değil
Bildirici yazısında "Bu programlarda sadece doktorlar da değil, avukatlar, çeşitli alanlardan uzmanlar ve işinsanlarından da para alınıyor. Televizyon dünyası ve sağlık camiasında olağan bir uygulama halini alsa da programlara parayla konuk çıkarılması, 6112 sayılı RTÜK yasasına aykırı. Yasanın dokuzuncu maddesi “gizli ticari iletişimi” yasaklıyor; ticari iletişimlerin “yanıltıcı olmamasını ve tüketicinin çıkarlarına zarar verilmemesini” öngörüyor.

Yasanın sekizinci maddesinde de “Haksız çıkarlara hizmet eden ve haksız rekabete yol açan unsurlar içeremez” deniyor.  Oysa para veren doktor, avukat, belediye başkanları, uzman ve iş insanlarının gizli reklamı yapılarak haksız rekabet ortamı yaratılıyor.

 Sonuçta paralı programlarda, örtülü reklam yapılıyor. İşin içine para girince de bu programlarda amacın salt izleyiciyi bilgilendirmek olduğu söylenemez. Üstelik de izleyiciler konukların para ödediğini bilmiyor; kandırılıyorlar.  

 Bu programların yapımcıları ve sunucuları, özellikle sağlık programlarına ücretli konuk almaktan bir an önce vazgeçmeli. Çünkü insanlar ekrana çıkan doktorun o alanın “en iyisi” olduğuna ve doğru bilgi verdiğine inanıyor. Oysa para ödeyip ekrana çıkan doktorlar çoğu kez o alınan “en iyisi” olmadığı gibi bilgi vermekten çok kendisinin ya da hastanesinin reklamını yapmayı amaçlıyor. Türk Tabipleri Birliği tarafından yayımlanan Hekimlik Mesleği Etik Kuralları “doktorların mesleğini uygularken reklam yapmasını” yasaklıyor. Yayıncılık açısından da insan sağlığının reklam aracı haline getirilmesi kabul edilemez." dedi.