Ölümlere alışmamak gerekiyor

02 Temmuz 2016 10:43

Türkiye Psikiyatri Derneği Ruhsal Travma ve Afet Psikiyatrisi Çalışma Birimi üyesi Doç. Dr. Burhanettin Kaya, "Bu tür terörist eylemlere izin vermeyecek bir güvenlik ağının kurulması devletlerin asli sorumluluğudur. Aksi takdirde bu örselenmiş bir topluma yol açar." diyor.

Doç. Dr. Kaya ayrıca uzun vadede bu durumun insanlarda değersizlik hissine yol açacağını güven duygusunu yitireceğini belirtiyor.

Peki, bu durumla başa çıkmak için bireyler ve devlet neler yapmalı ve bu yaşananlar toplumun ruh sağlığında ne gibi etkiler doğuracak?

İNSANLAR SÜREKLİ KÖTÜ BİR ŞEY YAŞAYACAĞI ENDİŞESİ TAŞIYOR

Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Burhanettin Kaya, etkilerini şöyle değerlendirdi:

Çoğunlukla bu tür olaylarda "Bana bir şey olmaz" hissi oluşur insanlarda ancak son 1 yıllık zaman dilimi içinde güvende olma duygusunu sarsacak birçok şey ardart arda oldu ve artık "Ben de yaşayabilirim, ben de mağdur olabilirim" demeye başladı. Bu da maruz kalanlar ve yakınları kadar izleyenlerde yani tüm toplumda çeşitli derecelerde örselenmeye yol açtı.
Bununla ilgili yapılmış yakın tarihli bir bilimsel çalışma olmasa da bize başvuran insanlarda travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) var.

İNSANLAR NASIL HİSSEDİYOR?

• Sık sık yaşadıkları travma akıllarına geliyor
• Öfke patlamaları ve tedirginlik yaşanıyor
• Hafıza sorunları
• Ömrünün kalmadığı duygusu kronikleşiyor

Bu etkiler, her an acı haber alacağı, her an kötü bir şey olacağı hissiyle ortaya çıkan yaygın anksiyete bozukluğuna neden oluyor.

HABERLERİ İZLEMEMEK DOĞRU MU?
Patlamaların çok fazla yaşanması üzerine zaman zaman "Haberleri izlemeyin" çağrısı yapılıyor. Doç. Dr. Kaya bu durumu şöyle yorumluyor: İnsanların olaylar varken yokmuş gibi davranmaları kaçmaları doğru değil. Burada kaçınılması gereken haberin kendisi değil. Bu durumda en önemli hak kimin yaptığını bilme hakkı. Burada kaçınmamız gereken şey şiddet görüntüleridir. Örneğin habercilik anlayışı ile bağdaşmayacak, şiddet içeren görüntülerden kaçınmayı öneriyoruz. Basının o görüntüleri açıkça göstermemeleri gerekiyor. Şiddeti tarif etmeden medyanın haberdar etmesi lazım. Yani uzak kalmamız gereken şey haberin kendisi değil şiddetin tarifidir. Yokmuş gibi davranmak hem duyarsızlaştırma hem de travmanın işlenmesini güçlendirerek travmayı zorlaştırıyor.
EKONOMİK KRİZ VE GELECEK KAYGISI MUTSUZLAŞTIRIYOR

Bu saldırıların yanı sıra ülkede yaşanan ekonomik kriz, yoksulluk, işsizlik ve bunun yarattığı belirsizlik hissi, bu tür olayların ardından faillerin bulunamaması, gerekli güvenlik tedbirlerinin yeteri kadar alınamaması da bu travmaların etkisini ayrıca depresyonu artırıyor.

Bunların yanı sıra insanların bir yas sürecine girebilmesi, orada ölenleri anması, dayanışma sağlanması lazım.